W cieniu wielkiej bitwy - Monika Rejtner

Jakub Klotz, student Wydziału Matematyki i Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, był ochotnikiem w czasie działań wojennych 1918-1919 roku. Zajmował się łącznością, pracował dla sztabu telegraficznego w Krakowie, gdzie odbierał tajne depesze. W październiku 1920 roku, zamiast zacząć kolejny rok studiów, zgłosił się do swego oddziału. Otrzymał zaklejoną kopertę, zaadresowaną do dowództwa batalionu w Jabłonnie, obozu stworzonego dla żydowskich żołnierzy internowanych z wojska. Po trzech dniach internowania uciekł do domu. Schował się w szafie i nie odzywał do nikogo. Aresztowano go za dezercję i skazano na śmierć.

“Miałem nadzieję, że w Jabłonnie zastanę żołnierzy gotowych bić się za Polskę. Tymczasem to, co zobaczyłem, to był obóz koncentracyjny dla Żydów w jarmułkach, głównie dezerterów.”

Jakub Klotz

Dowodem w jego sprawie miała być tasiemka do wieszania krawatów, którą jakoby zamontował na drzwiach szafy, aby kryjówka była wygodniejsza. Od kary śmierci ułaskawił go Józef Piłsudski. Dalsze losy Jakuba nie są znane. Podobno w chwili internowania nie wiedział, że jest żydem.

Monika Rejtner, Bibliotekarka i edukatorka.